Boşanmanın tanınması davası neden gereklidir?

Boşanmanın tanınması davası yurt dışında boşanan çiftlerin ülkemizde de boşanmış sayılmaları için çok önemlidir. Türkiye dışında bir ülkede boşanan evli çiftler boşanma davasının yapıldığı ülkede boşanmış olarak gözükseler bile Türkiye’de halen evli olarak gözükmeye devam edeceklerdir.

Türkiye’de evli kabul edilmeleri nedeni ile nüfus sisteminde evli olarak gözükürler. Bu yeni bir evlilik yapılamaması yanında kadının bir başkasından hamile kalarak doğum yapması sonucunda yeni çocukların da kendisi gibi mirasçı olmasını sağlamaya devam eder. Ayrıca Kadının erkeğin soy adını taşıması nedeni ile her türlü alacak davalarında taraf olma potansiyelini bünyesinde taşır.

Boşanmanın tanınması davası

Dünya üzerindeki tüm ülkeler kendi hukuk sistemlerinin dışında bir başka hukuk sisteminin vermiş olduğu kararı kendi ülkesinde geçerli olarak görmez. Bu nedenle devletler kamu düzenine ait olan bu tür durumlar için ortak anlaşmalar imzalayarak bunu belirli kolaylaştıran yöntemleri kendi hukuk sistemlerine eklerler. Bunu şuna benzetebiliriz. Örneğin suçlular içinde bir suçlu iadesi anlaşması mevcuttur. Amerika’da suç işleyen biri Türkiye’de suç işlememesine rağmen yapılan anlaşma gereği Türkiye’de aranabilir.

Türkiye’de suç işleyen bir yabancıyı o ülke bana iade et diyebilir. Benzer bir yapı boşanma davaları içinde geçerlidir ve Lahey de yapılan uluslararası anlaşma gereği yabancı bir ülke mahkemesinin vermiş olduğu karar o anlaşmaya imza atmış bir ülke mahkemesi ise Türkiye Tanıma davası süreçlerini başlatarak kişilerin isteklerini yerine getirir. Ayrıca uzun sürecek bir boşanma davası süreci yerine birkaç hafta içerisinde sonuçlanacak bir boşanma kararını Türkiye mahkemeleri de verecektir.

Bu nedenle; Türk Kanunları gereği Türkiye’ de de boşanmış olarak kabul görebilmek için yurtdışındaki boşanmanın tanınması davasının açılması mecburidir. Aksi takdirde Türk kurumlarına yapılacak herhangi bir başvuru yahut verilecek bir dilekçe ile bu işlem yapılamamaktadır.

Yabancı bir ülkede boşanma kararı alan Türk Tabiiyetine sahip ya da Türk asıllı kişiler genellikle boşanma kararını veren mahkemenin bulunduğu ülkede yaşamaktadır. Yaşadıkları ülkede boşanmış kabul edilmelerine rağmen Türkiye’de evli olmaları çoğu zaman unutulmakta ve ancak ortaya bir sorun çıktığı zaman bu konu ile ilgili çözüm arayışına girmektedirler.

Boşanmanın üzerinden geçen zaman ise evli gözüken çiftin sorununu çözme önündeki en büyük engellerden biridir. Aynı zamanda sorunun ortaya çıkış döneminde genelde Türkiye’ye geri dönerek yaşamaya başlamış olma ihtimalleri de yüksektir. Boşanmanın tanınması davası için gerekli tüm evraklar ise boşanma kararının alındığı ülke mahkemelerinden temin edileceği için bu durum ayrıca sorun oluşturabilmektedir.

Nasıl olsa boşandık düşüncesinin hakim olmasının yanında Türkiye gelme zorunlulukları olduğu düşüncesi ise bu yönde bir girişim yapılmasını erteleyen genel düşüncelerdir. Bu konuda vekalet vererek bu şekli davanın süreçlerinin yönetilebileceğini tahmin edememektedirler. Davayı bizzat açmak gerekmemektedir.

Yabancı Ülkede Boşanma ve Ülkemizde Evli Gözükme Durumu

Türkiye’de evli gözükmenin açacağı sorunların büyümemesi için Türkiye dışında farklı bir ülke mahkemesinde boşanma kararı alan çiftlerin eğer mümkünse hiç zaman geçirmeden Türkiye’de de boşanmanın geçerli olmasını sağlayacak yönde adım atması ve işbirliği içerisinde olması süreçleri günler ölçüsünde kısaltmaktadır. Bu noktada çiftlerin birlikte hareket etmesi durumunda sonuç hemen alınabilmektedir. Boşanmanın tanınması davasının süresini uzatan en önemli olgulardan biri olan “çiftlerden birine ulaşamamak” tebligatın ilan yolu ile yapılması ve bu nedenle bekleme sürelerinin olmasından kaynaklanır.

Tanıma Tenfiz davaları Özel Hukuk alanına giren şekli bir davadır. Bunun şekli bir dava olması basit olduğu anlamına gelmez. Uzmanlık gerektiren konular arasındadır. Milletler arası Özel Hukuk ve Aile Hukuku’ nu ilgilendirdiğinden hızlı ve sorunsuz çözüm istendiğinde detay bilgi ve uzmanlık gerektirmektedir. Bu nedenle özellikle tanıma tenfiz davaları ile sıkça ilgilenen bir tanıma tenfiz avukatının araştırılması ve boşanmanın tanınması davası bakımından destek alınması gerekecektir.

Boşanma kararının verildiği ülke diline hakim olan ekibinin olması bilhassa boşanma kararının üzerinden zaman geçtiğinde hayati önem taşımaktadır. Zira bu tip davalar şekli nitelikte olup dava için gerekli evrakların Milletlerarası Özel Hukuk gereğince eksiksiz olarak hazırlanması ve tanıma tenfiz davasının süreçleri yönetebilecek düzeyde bir uzman tarafından yönetilmesi gerekecektir. Hazırlanacak evrakların içerisinde eksik olması durumunda dava süreçlerinin işlemesi mümkün değildir.

Bu dava tipinde genel anlamda bir EKSPER bulunması bize göre mümkün değildir. Tanıma davası başvurusu sayısı ülke genelinde yılda 3 basamaklı sayılar ile ifade edilmektedir. Bu her yıl giderek artmakta fakat yine de yeterli değildir. Bu nedenle sadece bu konuya eğilen bir avukatın ticari yaşamını devam ettirebilmesi olağan gözükmemektedir.