İş kanunlarında sporcu hakları ve tanımı yasalar ve kanunlar ile belirlenmiştir. İş kanunlarında sporcu hakları kanunlar ile düzenlenmiş olsa da sporcunun bağlı bulunduğu takımın hukuki danışmanları ve avukatları vardır.

Sporcu kavramı ve iş kanunlarındaki kapsamı İş Hukuku kanunlarında tanımlanmış ve yasalardaki durumu belirlenmiştir. Buna göre spor kulübü ve sporcular arasında yapılacak sözleşme ve bağlı bulundukları federasyon kanunları kapsamında değerlendirilir ve Tahkim şartı vardır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca, “sporcular” hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz.

Sporcular; kulüplerinin (işverenlerinin) gösterdiği yerlerde tespit edilmiş çalışma saatlerine tabi olarak ve işverenin emir ve gözetimi altında “antrenman ve müsabakalar yaptıkları ve karşılığında önceden kararlaştırılmış bir ücret aldıklarına göre, kulüpleri ile bağları iş sözleşmesine dayanmaktadır. Faaliyetin sporla ilgili oluşu sporcu ile kulüp arasındaki bağın iş ilişkisi sayılmasına engel oluşturmaz.

Federasyon ile kulüp, federasyon ile hakem, sporcu, teknik direktör, antrenör, idareci ve benzeri spor elemanları ile kulüpler arasında çıkan uyuşmazlıklar için federasyonun kendi özel yasalarında veya hukuk talimatlarında özel kurullar ve tahkim şartı benimsenmiştir. Bu nedenle sporcu, antrenör gibi kimselerin işverenleri olan kulüplerle ilgili uyuşmazlıklarda öncelikle bağlı olduğu federasyonun kurullarına başvurulması gerekmektedir.

İş kanunlarında Sporcu Hakları ve Kavramı

Spor, kişisel veya toplu oyunlar biçimde yapılan genellikle rekabet ve yarışmaya yol açan bir takım kurallara göre uygulanan beden hareketlerinin tümü olarak tanımlanabilir.

Buna göre;

Sporcu Nedir?

Sporla uğraşan, aktif olarak içinde yer alan, yarışan, maç yapan kişidir.

Antrenör Nedir?

Sahip olduğu bilgiyi bilim ışığında sporcunun başarısı için kullanan, bu bilgileri spor becerileri ve stratejisi ile birleştiren kişidir.

Teknik Direktör Nedir?

Teknik direktör eğitim sonucu aldığı teknik bilgileri sporcunun ve doğal olarak çalıştırdığı takımın başarısı için ortaya koyan, bu bilgileri strateji ve eğitici kimliğini kullanarak spor becerileriyle birleştiren ve bunları antrenör ve yardımcıları aracılığı ile uygulatan, eğiten, bu anlamda direktif veren kişidir.

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 23.05.1960 gün, 11-10 sayılı ve 10.05.1974 gün, 3-44 sayılı kararları uyarınca, özellikle İş Hukukunda istisnai hükmün genişletilerek değil, dar yorumlanması gerekir.

İşçiler yararına düzenlenen hükümlerin, işçiler yararına yorumlanması asıldır. Buna göre, sporla doğrudan uğraşan sporcunun İş Kanunu kapsamında kalmadığı açıktır. Ancak doğrudan aktif spor yapmayan, sporcuyu aktif spor yapması için hazırlayan antrenör ile aktif görevi daha çok direktif vermek olan ve takımı başarıya ulaştırma görevi de bulunan teknik direktörün sporcu sayılmaması ve İş Kanunu kapsamında bir işçi olarak kabul edilmesi gerekir.

İş Hukukunda Sporcu Hakları

Bu nedenle antrenör veya teknik direktör ile kulüpleri işveren arasındaki iş sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarının iş mahkemesinde görülmesi gerekir. İş güvencesine yönelik hükümler dışında, İş Kanunu’nda işçilik alacakları ile ilgili olarak tahkim yoluna gidilmesine yönelik bir düzenleme olmadığından, antrenör veya teknik direktör ile işveren arasındaki uyuşmazlıkların çözümü için, bu kişilerin bağlı bulundukları federasyonun yönetmelik veya genelgelerinde özel hukuk veya tahkim kurulunun öngörülmesi iş mahkemesinin görevini ortadan kaldırmaz.

Gerek özel hakem, gerekse genel mahkemelerde görülen sporcu ile kulübü arasındaki alacaklara ilişkin uyuşmazlıklarda, 4857 sayılı kanun hükümlerinin uygulanması olanağı bulunmamaktadır. Ancak antrenör, teknik direktör, idareci, masör ve benzeri elemanlar ile kulüpleri arasında çıkan uyuşmazlıklarda, özel- yasal düzenlemeler dışında İş Kanunu hükümlerinin uygulanmasına engel bir durum bulunmamaktadır.

Sporcu hakları konusunda aklınıza takılan sorularınız için İş Hukuku Avukatı Kemal KAYA sizler için cevaplıyor. Yorumlar alanından bizlere sorularınızı sorabilirsiniz. Tüm sorularınızı cevaplıyoruz. Yorumlarınızı bekliyoruz.