YABANCILARIN BOŞANMASI

Yabancı ülke vatandaşlarının veya taraflardan birinin yabancı olduğu evli çiftlerin Türkiye’de açmış oldukları boşanma davalarına hangi ülke hukukunun uygulanacağı merak edilen bir konudur. Bu gibi yabancıların boşanması davalarında yetkili mahkemeyi belirlemek büyük önem arz etmektedir. Boşanmada yargılama usulünün, lex fori (hakimin hukuku) olarak, Türk hukukuna tabi olduğu doktrinde oybirliğiyle kabul edilmektedir. Yabancı unsurlu davalarda yargılamaya ilişkin sorunların hakimin kanununa tabi olduğu yargısal içtihatta şöyle ortaya konmaktadır: “Yabancı unsurlu davalarda, yargılamaya ilişkin sorunlar hakimin kanununa tabidir (lex fori). Bu kural devletin yargı organları yolu ile ülkesi üzerindeki hakimiyetini gösterir. Mahkemelerin yargılamayı kendi kurallarına göre yapması işin tabii sonucudur.”

Hakimin kendi kurallarını ne şekilde uygulayacağı ve yabancı kanunlarla renvoi (atıf) kurallarını uygularken nasıl bir yol izleyeceği de MÖHUK md. 14’te boşanma ve ayrılık başlığı altında düzenlenmiştir. Buna göre; “Boşanma ve ayrılık sebepleri ve hükümleri, eşlerin müşterek millî hukukuna tâbidir. Tarafların ayrı vatandaşlıkta olmaları hâlinde müşterek mutad mesken hukuku, bulunmadığı takdirde Türk hukuku uygulanır.” Şahsi meseleler ve evlenme, boşanma gibi haller öncelikle kişinin milli hukukuna tabi olmaktadır. Taraflardan biri Türk diğeri başka ülke vatandaşı ise, veya ikisi de ayrı yabancı ülke vatandaşı ise bu durumda boşanma kararı bakımından müşterek mutad mesken hukuk dikkate alınmaktadır. Bunun da bulunmadığı hallerde ise Türk hukuku uygulamaya geçmektedir. Oldukça detaylı olan bu süreçle ilgili en doğru bilgi için iyi bir İstanbul boşanma avukatı ve İstanbul uluslararası avukat ile çalışmak gerekmektedir.

Yabancı Ülkede Alınan Boşanma Kararının Türkiye de Tanınması

Yabancı bir mahkemenin veya idari makamın verdiği boşanma kararı, Türkiye’de mahkemelerde tanıma davası açılmasına gerek kalmaksızın, kişilerin aile kütüklerine tescil edilebilecek. Ancak; tenfiz hükümleri (nafaka, velayet vb.) içeren kararlar için, yine Türk Mahkemeleri’ne başvurmak gerekecektir. Tanıma işleminin tescili için iki tarafın da başvuru yapması gereklidir. Bu başvuru taraflarca bizzat yapılabileceği gibi yasal temsilcileri ve vekilleri aracığı ile yapılabilecektir. İki tarafın aynı anda, aynı yerde başvuru yapması şartı aranmamakla birlikte; iki başvurunun arasında en fazla 90 gün olabilecektir.

Başvuru Esnasında Taraflar

• Yabancı ülke adli veya idari makamlarınca verilen kararla ilgili Türk Mahkemelerinde halen devam eden bir dava veya tanımanın Türk Mahkemelerince evvelce reddedildiğine dair bir karar bulunmadığını yazılı olarak beyan etmeleri,
• Dış temsilcilik tarafından düzenlenen yazılı başvuru formunu doldurmaları ve bu forma;

• • Aile kütüğüne tescili talep edilen usulüne göre onaylanmış kararın aslı ile noter veya dış temsilcilik tarafından onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil şerhi tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
  • Adli veya idari makam kararında kesinleşme şerhi yok ise kararın verildiği ülke kanunlarına göre kesinleştiğine dair onaylanmış belge veya yazının aslı ile noter veya dış temsilcilik tarafından onaylanmış veya ilgili ülkenin yetkili makamı tarafından Apostil şerhi tatbik edilerek onaylanmış Türkçe tercümesi,
  • Kimlik veya pasaport fotokopileri, taraflardan biri yabancı ise kimlik veya pasaportların noter tasdikli Türkçe tercümeleri,
  • Vekil aracılığı ile yapılacak müracaatlarda noter tarafından düzenlenen fotoğraflı özel vekâletnamenin aslı veya onaylanmış aslına uygun örneğini eklemeleri gerekmektedir.

Belgelerde eksiklik olması halinde, taraflara 90 gün ek süre verilecektir. Yabancıların boşanması ile ilgili detaylı bilgi için iyi bir İstanbul boşanma avukatı ve İstanbul uluslararası avukat ile çalışmak gerekmektedir.